کد مطلب:129528 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:226

از دوم محرم تا بامداد روز عاشورا
طبق نقل مشهور و قوی كاروان حسینی، پـنـج شـنـبـه، روز دوم مـحـرم سـال 61 هـجـری در سـرزمـیـن كـربلا فرود آمد. [1] نـقـل شده كه اسب امام حسین (ع) هنگام رسیدن به سرزمین كربلا از حركت باز ایستاد و یك گام هم برنداشت. «حضرت پایین آمد و بر اسب دیگری نشست آن نیز یك گام بر نداشت. هـمین طور اسب ها را یكی پس ‍ از دیگری سوار می شد تا هفت اسب، همه همین گونه رفتار كردند. حضرت كه چنین دید فرمود: ای مردم نام این زمین چیست؟


گفتند: زمین غاضریه

فرمود: آیا نام دیگری ندارد؟

گفتند: نینوایش خوانند.

فرمود: آیا نام دیگری ندارد؟

گفتند: ساحل فرات.

فرمود: آیا نام دیگری ندارد؟

گفتند: كربلایش خوانند.

در این هنگام حضرت نفس بلندی كشید و فرمود: سرزمین اندوه و گرفتاری! سپس فرمود: «فرود آیید. اینجا، بارانداز ما است. در اینجا خونهای ما ریخته می شود؛ به خدا سوگند در ایـنجا حریم ما شكسته می شود؛ به خدا سوگند، در اینجا مردان ما كشته می شوند. به خدا سوگند، در اینجا كودكان ما سر بریده می شوند. به خدا سوگند، در اینجا قبرهامان زیارت می شود. جدم رسول خدا (ص) مرا به این خاك وعده داد و در گفتار او خلاف نیست؛ آن گاه از اسب خویش پایین آمد.» [2] .

در روایـتی آمده است: سپس حسین (ع) فرمود: نام این زمین چیست؟ گفتند: كربلا و نینوا - نام روستایی است در آنجا -.

حـضـرت گـریـسـت و فرمود: كرب و بلاء (اندوه و گرفتاری)! ام سلمه به من خبر داد و گـفـت: جـبـرئیـل نـزد رسـول خـدا (ص) بـود و تـو بـا مـن بـودی. تـو گـریـسـتـی رسول خدا (ص) فرمود: فرزندم را واگذار. من رهایت كردم. حضرت تو را گرفت و بر دامـن خـود نـشـاند. آنگاه جبرئیل گفت: آیا دوستش می داری؟ گفت: آری. گفت: امت تو او را خواهند كشت! و گفت: اگر بخواهید خاك زمینی را كه در آن كشته می شود نشانتان می دهم. گـفـت: آری؟ گـویـد: جـبرئیل بال خویش را بر زمین كربلا گسترد و آنجا را به پیامبر (ص) نشان داد. [3] .

هـنـگـامی كه به حسین (ع) گفتند كه اینجا زمین كربلا است، آن را بویید (در روایتی


آمده اسـت: مـشـتـی از آن بـرگـرفـت و بـویـیـد) و گـفـت: بـه خـدا سوگند این زمینی است كه جبرئیل به رسول خدا (ص) خبر داد؛ و من در آن كشته می شوم! [4] .

در روایـت ابـن اعـثم كوفی آمده است كه چون امام (ع) در كربلا فرود آمد، رو به اصحاب كرد و گفت: آیا اینجا كربلا است؟

گفتند: آری.

آنـگـاه حـسـیـن بـه یـارانـش گـفـت: فـرود آیید، این جایگاه اندوه و گرفتاری است. اینجا مـنـزلگـاه هـمـراهـان مـا و مـحـل فـرود آمـدن بـار و بـنـه مـا و محل ریختن خونهای ما است!

آنـگـاه كـاروان فـرود آمـد و بـار و بـنه را در ناحیه ای از فرات پایین آورد. برای حسین و خـانـواده و فـرزنـدانـش چـادر زدنـد و خـویـشـاونـدانـش چـادرهـاشـان را در اطرافش به پا كردند. [5] .

در نقل ابن طاووس آمده است: چون به آنجا رسید گفت: نام این زمین چیست؟ گفتند: كربلا.

گـفـت: پـروردگـارا بـه تـو پـنـاه مـی جویم از اندوه و گرفتاری! سپس فرمود: اینجا مكان اندوه و گرفتاری است، فرود آیید. اینجا منزلگاه همراهان ما است.

ایـنـجـا مـحـل ریـخـتـه شـدن خـونهـای مـا اسـت و ایـنـجـا مـحـل قـبـرهـای مـا اسـت. ایـن را جـدم رسـول خـدا (ص) بـه مـن خـبـر داد: آنـگاه همگی فرود آمدند. [6] .

حر بن یزید ریاحی با هزار سوار پیش رفت تا در برابر حسین (ع) فرود آمد، سپس به عبیداللّه خبر داد كه حسین (ع) در سرزمین كربلا فرود آمده است. [7] .


[1] ايـن اعـتـقـاد طـبـري (تـاريـخ الطـبـري، ج 4، ص 309) و ابـن اثـيـر (الكـامـل، ج 3، ص 282). شـيـخ مفيد (الارشاد، ص 253)، بلاذري (انساب الاشراف، ج 3، ص 385) و ديگران است. تنها مخالف اين نقل دينوري است كه مي گويد: «سپس حسين (ع) فـرمـان داد بـا رو بـنـه اش را در آن مـكـان فـرود آوردنـد و آن روز چـهـارشـنـبـه اول مـحـرم سـال 61 بـود» (الاخـبـار الطـوال، ص 253). در مـقـتـل منسوب به ابي مخنف نيز آمده است: «و جملگي حركت كردند تا آنكه به زمين كربلا در آمـدنـد و ايـن روز چـهـارشـنـبـه بـود» (مقتل الحسين، ابي مخنف، ص 75 ـ 76). ولي وي تـاريـخ ايـن روز را نـنـوشـتـه اسـت. ابـن اعثم كوفي نيز درباره ي روز فرود آمدن كاروان حـسـيـنـي در كـربلا ترديد دارد، آنجا كه مي گويد: «تا آنكه در روز چهارشنبه يا پنج شـنـبـه در كـربـلا فـرود آمـد؛ و ايـن در روز دوم مـحـرم سـال 61 بـود» (الفـتوح، ج 5، ص 149). اگر در نظر بگيريم كه طبق تصريح خود امام حسين (ع) روز ترويه، هشتم ذي حجة سال شصت سه شنبه بوده است (تاريخ الطبري، ج 4، ص 297)، بـنـابـرايـن چـنـانـچـه ذي حـجـه 29 روزه بـاشـد، چـهـارشـنـبـه اول مـحرم مي شود؛ و اگر اين ماه سي روزه باشد، چهارشنبه روز سي ام اين ماه مي شود. بنابراين، طبق ترديد ابن اعثم كوفي. ممكن نيست كه چهارشنبه روز دوم محرم باشد و اين تـرديـد از مـيـان مـي رود. تـنـهـا مـي مـانـد ايـن كـه پـنـج شـنـبـه روز دوم مـحـرم ايـن سال باشد.

مـحـدث قـمـي گـويد: «درباره ي روز ورود حسين (ع) به كربلا اختلاف است؛ و درست ترين نـقـل ايـن اسـت كـه وي در روز دوم مـاه مـحـرم سـال 61 هـجـري بـه آنـجـا رسـيـد.» (مـنـتهي الامال، ج 1، ص 617.)

[2] مقتل الحسين، ابي مخنف، ص 75 ـ 76.

[3] تذكرة الخواص، ص 225.

[4] تذكرة الخواص، ص 225.

[5] الفتوح، ج 5، ص 149.

[6] اللهوف، ص 35.

[7] ر.ك: الفتوح، ج 5، ص 150.